ข้าวตอก

อะไรเอ่ย "ตากแดดสด รดน้ำเหี่ยว"

วันนี้ขอเสนอเรื่องราวของ ข้าวตอก

ปกติเรื่องของข้าวตอกเป็นเรื่องนอกเหนือความสนใจของเรา เรามักจะนึกถึงข้าวตอกแค่ตอนช่วงเข้าพรรษาที่บรรดาชาวพุทธมักนำไปถวายวัด ทุกๆปีตั้งแต่เด็กที่บ้านมักซื้อข้าวตอกในช่วงเข้าพรรษา เรามักจะมองมันแล้วก็นึกว่า ทำไมมันไม่อร่อยเลยเนี่ย เอาไปทำประโยชน์อะไรได้บ้าง นอกจากเอาไปวัด

จนเมื่อไปเข้าค่าย Art for All เราเพิ่งรู้ความจริงอันยิ่งใหญ่ (เหรอ?) ว่าข้าวตอกสามารถนำมาร้อยมาลัยได้ !! 

โอ้ว...ไม่อยากเชื่อเลย ข้าวตอกเนี่ยนะ 

ฐานมาลัยข้าวตอก เลยเป็นฐานที่เราให้ความสนใจมาก (ปนไปด้วยความรู้สึกที่ว่าทำไมเราไม่รู้จักมันให้ดีพอก่อนหน้านี้เนี่ย 

รู้สึกตัวประหนึ่งเป็น "กบนอกกะลา" ในคราเดียวกัน 

วิทยากรสอนน้องๆร้อยข้าวตอก เหมือนกับเวลาร้อยดอกมะลิ ซึ่งดูเผินๆดูเหมือนกันมาก หลังจากนั้นก็สามารถนำมาทำเป็นอุบะ หรือมาลัยข้าวตอกได้เลย 

ภาคใต้ไม่มีการร้อยมาลัยข้าวตอกเลย ป้าแมวบอกว่ามันเป็นวัฒนธรรมของภาคกลาง อีสาน และเหนือ (แล้วภาคใต้หายไปไหน) ด้วยความคิดที่ว่ามาลัยข้าวตอกสามารถเก็บไว้ได้นานประมาณปีครึ่ง (!!) 
ในขณะที่การร้อยดอกไม้สดไม่กี่วันก็เหี่ยวเฉา

ข้าวตอกถึอเป็นของบูชาระดับสูงด้วยล่ะ เลยมีการนำมาถวาย /บูชาพระ ในบางท้องถิ่นข้าวตอกจะอยู่ในพานดอกไม้วันไหว้ครูเนื่องจากเป็นเคล็ดว่าให้รุ่งเรืองเฟื่องฟู ขยายออกเหมือนข้าวตอก (จากเว็บชีววิทยาราชมงคลhttp://www.neutron.rmutphysics.com/biology/index.php?option=com_content&task=view&id=20&Itemid=8 )

หลังจากกลับมาค้นคว้าเรื่องข้าวตอก ชาวพุทธ(ที่ห่างไกลศาสนา)อย่างเราเพิ่งรู้ว่า 4 สิ่งสำคัญในการบูชาพระ คือ ข้าวตอก ดอกไม้ ธูป เทียน

และพานในพิธีขันหมาก ก็จะมีดอกไม้ที่มีชื่อมงคล เช่น บานไม่รู้โรย ดาวเรือง ดอกรัก และข้าวตอก รวมอยู่ด้วย

ประโยชน์ช่างมากมายจริงๆ  กลับบ้านมาสอบถามยายถึงประโยชน์ของตอก
ยายบอกว่า ตอกสามารถกินกับน้ำกะทิทุเรียนก็ได้ หรือเอามาผัดกับน้ำตาลทรายเป็นของหวานก็ได้ 
หรือจะเอาข้าวตอกมาซาวมะพร้าว ใส่เกลือและน้ำตาลทราย กินง่ายๆแบบนี้ก็ได้อีกเหมือนกัน

เราได้เรียนรู้ว่าเรื่องราวบางอย่างแม้จะใกล้ตัว แต่หากไม่ใส่ใจ เราก็แทบไม่รู้อะไรเกี่ยวกับมันเลย  
ขอบคุณค่าย Art for All ที่เปิดมุมมองให้เห็นวัฒนธรรมไทยต่างภาคในครั้งนี้

ขอขอบพระคุณยิ่ง ด้วยใจจริงที่กรุณา ชื่่นจิตเป็นหนักหนา ขอขอบพระคุณ ๆ (ซ้ำ 3 จบ :)